ગુજરાતી સાહિત્ય | Gujarati Gazal

પાનને તાલી દઈ પાછી વળેલી ચાંદની
વૃક્ષ નીચે થરથરે નીચે ઢળેલી ચાંદની

ઠેક ઝરણાની લહર પરથી લહર પર મારતી
ખળખળાટોથી હરણ પેઠે છળેલી ચાંદની

પોયણી એ વાત પર સંમત હજુ થાતી નથી
આ અમાસી અંધકારો છે બળેલી ચાંદની

વૃક્ષમાં ઝૂલતા પવન સાથે કરે છે કાળક્ષય
કોઈને મળવા સમયસર નીકળેલી ચાંદની

ભાંગતી રાતે દીવાલો ધીરે ધીરે પી ગઈ
સૂના ઊંબર આજુબાજુ પીગળેલી ચાંદની

-રમેશ પારેખ

સ્વર : પ્રથા ખાંડેકર

તારો વિયોગ શ્વાસમાં ડંખો ભરી જશે
જયારે પવન સુગંધના ખેતરને ખેડશે

તારો વિયોગ અતિથિ બની ઘરમાં આવશે
જયારે અજંપો ઓઢીને ઘર સૂઈ ગયું હશે

તારો વિયોગ ધૂમ્ર થઈ આંખ ચોળાશે
જયારે સૂરજ ન આવેલાં સ્વપ્નોને બાળશે

તારો વિયોગ આંખમાં ખંડેર થઈ જશે
જયારે એ તારી શોધમાં ભટકીને થાકશે

તારો વિયોગ વીજળી થઈને પડી જશે
જયારે અજાણ્યાં વાદળો આપસમાં ભેટશે

-જવાહર બક્ષી

સ્વર : કૌમુદી મુનશી

ભલે ઊગયા ભાણ અંધારું ઓઢીને જુવો ધરણી છે પોઢી એમાં પ્રગટી ને પૂરો તમે પ્રાણ 
લખકોટી કિરણોની અંગૂલીએથી પ્રગટાવી કોડિયાંની વાટ…..

તારે પગલે પગલે પ્રગટે કુમકુમવરણું પ્રભાત….

હજરા હજૂર એક દેવ તું જગમાં છૂપેલાં જેનાં એંધાણ
તનમાં અંધારું મનમાં અંધારું, અંધારું ચારે કોર

તારા વિના કોઈને મારગ ન સૂઝે પોતેજ પોતાના ચોરદિલડે દિલડે દીવડો પ્રગટાવી સહુને સન્મતિ દ્યો ભગવાન……

-અવિનાશ વ્યાસ

સ્વર : સુમન કલ્યાણપુર

ચાલ રમીએ સહિ ! મેલ મથવું મહી,
વસંત આવ્યો વનવેલ ફૂલી;
મ્હોરિયા અંબ, કોકિલ લવે કદંબ,
કુસુમ-કુસુમ રહ્યા ભ્રમર ઝૂલી.

પહેર શણગાર ને હાર, ગજગામિની,
ક્યારની કહું છું જે ચાલ ઊઠી;
રસિક મુખ ચુંબીએ, વળગીએ, ઝુંબીએ,
આજ તો લાજની દુહાઈ છૂટી.

હેતે હરિ વશ કરી લ્હાવો લે ઉર ધરી,
કર ગ્રહી કૃષ્ણજી પ્રીતે પળશે;
નરસૈયો રંગમાં અંગ ઉન્મત થયો,
ખોયેલા દિવસનો ખંગ વળશે.

-નરસિંહ મહેતા

સ્વર : સોલી કાપડીયા. હેમા દેસાઇ

રંગમંચના મેદાને સંગીતનું ક્રિકેટ હજી પણ રમીએ છીએ.
નવા સમયની નવી રમતમાં નવાં લઈને બેટ હજી પણ રમીએ છીએ.

ટેસ્ટ મેચમાં ધીમું રમતાં મોટા જુમલા ફટકાર્યા,
વન-ડેમાં પણ ખુલી ખુલીને ચોગ્ગા ને છક્કા માર્યા;
ટ્વેન્ટી ટ્વેન્ટીમાં ય હવે ઊંચો રાખી રન રેટ હજી પણ રમીએ છીએ.

શ્વેત રંગની પરંપરાને પહેરી છે ચાલીસ વરસ,
નવા પ્રયોગોથી જનસાધારણનો સતત વધાર્યો રસ,
જુદાં રંગના પહેરી જર્સી, શૂઝ કેપ કે હેટ હજી પણ રમીએ છીએ.

-શ્યામલ મુનશી

સ્વર : શ્યામલ, સૌમિલ મુનશી

સાયબો મારો રતુંબડો ગુલાબ રે, જુનાગઢ શહેરની બજારમાં
એની આંખનો ઉલાળો, એના છોગલીયાનો ચાળો
કરતો રે કરતો ઓળઘોળ રે, જુનાગઢ શહેરની બજારમાં

ચસચસતું કેડિયુંને ચમચમતી મોજડી, હોય રે આંજેલ રૂડી આંખડી
નજર્યુંમાં ભરતો એવો કેફ રે કસુંબલ, એની જોઇને ખીલ્યું રે ફૂલ પાંખડી
એને ધસમસતો વારો, એના તનડા ઓવારો,
જાણે લીલુડો ઉગ્યો કોઈ થોર રે, જુનાગઢ શહેરની બજારમાં

મનનો માણીગર મારો શીદને ખોવાયો, ભમતો ભાતીગળ જો ને ક્યાં રે સમાયો
ફાટ પડી હૈયામાં થરથરતી કાયા, સખી મારી કહેને એ ક્યાં રે સંતાયો
ઓલ્યો કેસરી શરમાયો , જાણે જશોદાનો જાયો
હું તો થઈ ગઈ રે રાતીચોળ રે જુનાગઢ શહેરની બજારમાં

-તુષાર શુક્લ

સ્વર : સ્મિતા શાહ
સ્વરાંકન : નયનેશ જાની

જયતુ જયતુ જયતુ ગુજરાત જયતુ
વદતુ વદતુ વદતુ ગુજરાતી વદતુ

ઉત્તરદિશિ અમ્બાદેવ્યાઃ આશિર્વાદૈઃ અલંક્રૂતમ્
મધ્યે મહાકાલિકાસ્થાનં રક્ષાહેતું પ્રતિષ્ઠિતમ્
ક્રુષ્ણસ્ય દ્વારિકાપીઠં અશેષ વિશ્રે વિખ્યાતમ્
કલ્યાણકરત્નાકરતીરે સોમનાથઃ સંપૂજિતમ્
અવતુ અવતુ અવતુ ગુજરાત અવતુ

ગાંધીગિરા હ્રદયેધ્રૂત્વા ગુજરાતીત્વં સંભૂતમ્
સરદારસ્ય દ્ર્ઢસંકલ્પમ શ્રેત્રે શ્રેત્રે સમર્થિતમ્
પંચશક્તિ સંકલ્પિતશાસન દેશ વિદેશે પ્રશંસિતમ્
વિકાસયાત્રા ગ્રામે ગ્રામે નગરે નગરે શોભિતમ્
ભવતુ ભવતુ ભવતુ કલ્યાણં ભવતુ

જયતુ જયતુ જયતુ ગુજરાત જયતુ

– ભાગ્યેશ જહા

સ્વર : પાર્થિવ ગોહિલ, ગાર્ગી વોરા
સ્વરાંકન : મેહુલ સુરતી

જેને લીધે હું કોઈ બીજાનો નથી રહ્યો,
એનો જ સાથ મારે સદાનો નથી રહ્યો.

સૌ સાંભળે છે વાત અગર સુખની હોય તો,
દુઃખ કહી શકાય એવો જમાનો નથી રહ્યો.

આખા જગતને હક છે-કરે મારા પર પ્રહાર,
હું કઈ હવે તમારી સભાનો નથી રહ્યો.

લૂંટી રહ્યો છે જગની મજાઓ જે માનવી,
એ માનવી જ આજ મજાનો નથી રહ્યો.

મારી ગરીબી જોઈ રડે છે હવે બીજા,
મારે તો આંસુનોય ખજાનો નથી રહ્યો.

શયતાનને ય જેની કસોટીમાં રસ પડે,
ઇન્સાન એવો બંદો ખુદાનો નથી રહ્યો.

એ પણ મદદ કરે છે ફક્ત ખાસ ખાસને,
અલ્લાહ પણ હવે તો બધાનો નથી રહ્યો.

બેફામ જન્મતાં જ કઈ એવું રડ્યો હતો,
વર્ષો થયાં છતાંય એ છાનો નથી રહ્યો.

-બેફામ

સ્વર : સુધીર ઠાકર