ગુજરાતી સાહિત્ય | Gujarati Gazal

મધદરિયેથી શાંત થઈને ચાલ્યું આવે મોજું,
જોઈ કિનારો દોડે ભેટવા, ગાંડું થઈને મોજું.

થનગનતા યૌવન શું મોજું, મનગમતા પ્રીતમ શું મોજું,
અંગઅંગ ભીંજાવી જાણે હાથ ખેંચતું મોજું.

રીઝે તો એ ગેલ કરે, વિફરે તો એ જાન લઈ લે,
મૂંઝાવી માનવના મનને, ખુદ મલકાતું મોજું.

ના દીવાદાંડીની જરૂરત, ના હોડી ના નાવિકની,
આંખું મિંચી, ઘૂંઘટો ખેંચી, દોડી આવે મોજું.

સાંજે સોનેરી, રાતે રૂપેરી રંગ સજીને,
પરોઢિયે આળસ મરડીને બેઠું થાતું મોજું.

કાળમીંઢ પથ્થરને ભેટે, રૂપેરી રેતીને ભેટે,
સૌને સરખું વહાલ કરતું, ઈશ્વર જેવું મોજું.

• જયસુખ પારેખ સ્વર : સ્તુતિ જાની

સ્વરાંકન : નિરવ પારેખ


સૂના સરવરિયાને કાંઠડે હું બેડલુ મેલીને ન્હાવા ગઇ…
પાછી વળી ત્યારે બેડલુ નઇ… બેડલુ નઇ.. બેડલુ નઇ..

હું તો મનમાં ને મનમાં મુંઝાણી મારી બઇ
શું રે કેવુ મારે માવડીને જઇ..
પાછી વળી ત્યારે બેડલુ નઇ… બેડલુ નઇ.. બેડલુ નઇ..

કેટલુ એ કહ્યું પણ કાળજુ ના કોર્યું
ને ચોરી ચોરીને એણે બેડલુ ચોર્યુ

ખાલીખમ બેડલાથી વળે ના કંઇ
પાછી વળી ત્યારે બેડલુ નઇ… બેડલુ નઇ.. બેડલુ નઇ..

નીતરતી ઓઢણી ને નીતરતી ચોળી
ને બેડલાનો ચોર મારે કેમ લેવો ખોળી

દઇ દે બેડલુ મારુ દલડાને લઇ..
પાછી વળી ત્યારે બેડલુ નઇ… બેડલુ નઇ.. બેડલુ નઇ..

સૂના સરવરિયાને કાંઠડે હું બેડલુ મેલીને ન્હાવા ગઇ…
પાછી વળી ત્યારે બેડલુ નઇ… બેડલુ નઇ.. બેડલુ નઇ..

• અવિનાશ વ્યાસ

સ્વર : ઐશ્વર્યા મજુમદાર
સ્વરાંકન : ગૌરાંગ વ્યાસ

વ્હાલમને મારા વરસાદ નથી ગમતો
એનું કારણ પૂછું તો કહે તું,
વરસે વરસાદને મળવા ન જાઉં તોયે
એકાંતે તરસું છું હું.

ઉંબર ઉંચેરા લાગે છોકરીની જાતને
સમજે નહીં વ્હાલમજી વહેવારૂ વાતને,
મારે વ્હાલમને કહેવું રે શું?
એકાંતે તરસું છું હું.

વાદળ ના હોય તોય કોરી ક્યાં જાઉં છું
મળવા આવું છું ત્યારે હું યે ભીંજાઉ છું,
મારે કરવું તો કરવું યે શું?
એકાંતે તરસું છું હું.

મળવા આવું ને પછી વરસે વરસાદ જો
પાછા જવાનું મને આવે ના યાદ તો,
કોઈ ગમતું મળે તો કરું શું?
એકાંતે તરસું છું હું.

– તુષાર શુક્લ

સ્વર : નિશા કાપડિયા
સ્વરાંકન : કમલ ત્રિવેદી

એક પરબ પ્રેમની ખોલવાનો, જો કદો હું વિધાતા થવાનો,
કોઈ તરસ્યો ન પાછો જવાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

વહાલું જે હોય તે સૌને મળરો, કોઈને જોઈ કોઈ ન જલશે,
ને નહીં હોય વચ્ચમાં જમાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

રહેશે ખ્વાહિરા કોઈ ન અધૂરી, આંખ મીંચે ને થાશે એ પૂરી,
એવો ઇલમ બધાને મળવાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

જાન લેશે ન કોઈ કોઈની, જાન દેશે બધા ત્યાં બધાને,
આદમી હર ખુદા ત્યાં થવાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

સૌ મહોબ્બતની કરશેઉજાણી,રહેશેનફરતબધાથીઅજાણી
હરઘડી પ્યાર પેદા થવાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

પ્રેમ ઈશ્વર, જીવન ને ચલણ હો એક એવી વસાહત હશે ત્યાં,
ખુદ ખુદા પ્રેમ ને પૂજવાનો, જો કદી હું વિધાતા થવાનો.

• જયસુખ પારેખ

સ્વર : મિહીર જાની
સ્વરાંકન : નિરવ પારેખ

વૃંદાવન વાટ સખી જાતાં ડર લાગે,
કાંકરી ઉછાળી ઉભો વનમાળી,
કેમ જાવું પાણી જમુનાને ઘાટ સખી,
જાતાં ડર લાગે…..

જવું ‘તું ઘાટ પર આજે અકેલામાં સમય ખોળી,
અને મસ્તીભરી હસતી સખી નીસરી ટોળી;
ભર્યા ના નીર જીવનમાં, ઉરે ઝરતી રહી હોળી,
સદાની ખાલી ગાગર લઈ પાછી વળી ભોળી.
લખ્યું હશે એવું વીધીએ લલાટે સખી,
જાતાં ડર લાગે…..

• નીનુ મઝમુદાર

સ્વર: દિપ્તી દેસાઈ

સૌજન્ય : તુલસીભાઈ સંકડેચા ( વલસાડ )

ટેરવાં ની જેમ જરા દુર, અને આપણે આંગળી ના મૂળ જેમ ભેળાં , ગોરાંદે
ભોં માં હથેળીયું ની ભેળાં …
ટેરવાં ની જેમ જરા દુર……

કિકી ના કુવા માં, ઘૂ ઘૂ ઘૂ ઘૂઘવાતો, ભમ્મરિયો આપણો મુકામ,…
રેખા વિના ની મારી ખાલી હથેળીયું માં, લિપી વિના નું તારું નામ ..
એનઘેન આંખો માં સપનાંઓ ઉમટે છે, વહી જતાં લાગણી ના ભેળાં …
ગોરાંદે …
ભોં માં હથેળીયું ની ભેલા..
ટેરવાં ની જેમ જરા દુર ….

અલ્લડતા ઓઢી ને, ‘હોવા’ ના ગામ માં, નામ ઠામ હારી ને ફરીએ ..
રોમ રોમ ખીલેલાં , સ્મરણો નાં ખેતર માં, ચોર થઇ સ્પર્શો ને ચરીયે,…
આસોપાલવ સમી લાગણીઓ ઉજવે છે, ભીનાં સંભારણા નાં ચેડાં ….
ગોરાંદે …
ભોં માં હથેળીયું ની ભેળાં ..
ટેરવાં ની જેમ જરા દુર, અને આપણે આંગળી નાં મૂળ જેમ ભેળાં , ગોરાંદે ભોં માં હથેળીયું ની ભેળાં …

• રમણીક સોમેશ્વર અને વંચિત કુકમાવાળા

સ્વર : અનિલ ધોળકિયા ..
સ્વરાંકન : શ્રી અનિલ વોરા

હાથને   ચીરો    તો     ગંગા    નીકળે
છેવટે    એ   વાત    અફવા    નીકળે.

બોમ્બની માફક  પડે  કાયમ   સવાર
એ  જ   કચ્ચરઘાણ   ઘટના   નીકળે.

સ્તબ્ધ આંખોની કરો ખુલ્લી  તપાસ,
ભોંયરાઓ એના ક્યાં   ક્યાં   નીકળે.

એ   શું    ક્બ્રસ્તાનનું     ષડયંત્ર   છે?
મુઠ્ઠીઓ   ખૂલે   તે     મડદાં    નીકળે.

દાબડીમાં   એક  માણસ   બંધ  હોય
ઢાંકણું    ખોલો    તો   લાવા   નીકળે.

માર્ગમાં   આવે    છે   મૃત્યુની   પરબ
જ્યાં   થઇ   હરએક    રસ્તા   નીકળે.

ર..  નીરંતર  ..મેશ-  માં  સબડે   અને
સુર્ય   પણ   નીકળે  તો  કાળા નીકળે.

– રમેશ પારેખ

સ્વર :  આશિત દેસાઈ, હેમા દેસાઇ

સ્વરાંકન : આશિત દેસાઈ

સાવ  નાનું   ઘર  હશે  તો   ચાલશે
મોકળું    ભીતર   હશે  તો   ચાલશે

બીજાની તકલીફ પણ સમજી જવા
એટલું   ભણતર  હશે    તો  ચાલશે

હાથ   લંબાવું   અને  તું   હોય ત્યાં
એટલું   અંતર    હશે    તો  ચાલશે

પ્રાણ  પૂરવાનું   છે   મારા  હાથમાં
એ  ભલે   પથ્થર  હશે  તો  ચાલશે

• હેમાંગ જોશી

સ્વર : દૈવેશ દવે
સ્વરાંકન : દૈવેશ દવે

અંદર અંદર સળવળતી એક ઘટનાથી શરૂઆત કરું તો તમને એમાં વાંધો છે કંઈ?

ઠરી ગયેલી ફૂંક ફરી પેટાવી ઝંઝાવાત કરું તો તમને એમાં વાંધો છે કંઈ ?

આજે સ્હેજ છાતીની અંદર શું દુઃખે છે એને જાણી લેવાનું મન થઈ આવ્યું છે

એ કારણસર છાતી ઉપર થોડો ચંચુપાત કરું તો તમને એમાં
વાંધો છે કંઈ ?

સમય નામના ડસ્ટરથી ભૂંસાઈ જવાના ડરની મારી છાને ખૂણે. જઈ બેઠી જે –

એવી બિલકુલ અંગત કોઈ વાત અહીં સાક્ષાત કરું તો તમને. એમાં વાંધો છે કંઈ

જ્યારે પણ ઉપસી આવે છે લમણાંની કોઈ નસ તો એનો સ્પર્શ. હંમેશા હોય છે હાજર

વ્હાલપની એ મૂર્તિ માટે જીવની હું બિછાત કરું તો તમને એમાં. વાંધો છે કંઈ?

જાણું છું કે આપ તો સાંગોપાંગ રસિક છો
હે શ્રૌતાજન ! નમન આપની રસવૃત્તિને –

કિન્તુ હું પણ આંસુની છાલકથી ઉલ્કાપાત કરું તો તમને એમાં વાંધો છે કંઈ ?

પાણીના એક ટીપાનો વિસ્તાર કરે જે સહસા એને જડશે
પાણીદાર રહસ્યો

એવું કોઈ એક ટીપું લઈને એના સમદર સાત કરું તો તમને એમાં વાંધો છે કંઈ ?

કબીર નરસિંહ મીરાં નામે ખળખળતી એક નદી આપની અંદર વ્હેતી મેં ભાળી છે

સ્હેજ આપની પડખે બેસી હું ય જાત રળિયાત કરું તો તમને એમાં વાંધો છે કંઈ ?

• સંજુ વાળા

સ્વર : ડો ભરત પટેલ
સ્વરાંકન : ડૉ ભરત પટેલ


ને બર્ફ  જેમ  ઓગળી    શકાય   પણ   નહીં
મારામાં કોઈ   થઈ   ગયું છે   આરપાર   ગુમ

ઘ  ર ભુલભુલામણી   છે   પુરાતન    મહેલની
અંદર   પ્રવેશ   આપીને   થઈ જાય દ્વાર ગુમ

બત્તી    કરુને    જેમ    થતો    અંધકાર   ગુમ
ક્યાં    એમ   થઈ  છે   તમારો   વિચાર   ગુમ

પાદરનાં પથ્થરોને  હજુ   પણ     પૂછ્યા   કરું
કે ક્યાં  થઈ  ગયો   છે  એ    ઘોડેસવાર  ગુમ

દેખાય જો મને   તો    સલામત     રહે  નહીં
તેથી જ થઈ ગયો છે  આ  પરવરદિગાર  ગુમ.

• અરવિંદ ભટ્ટ

સ્વર : ડો ભરત પટેલ
સ્વરાંકન : ડો ભરત પટેલ