ગુજરાતી સાહિત્ય

પાંદડું   કેવી   રીતે   પીળું      થયું    કોને    ખબર ?
એટલે    કે   ઝાડ   માંથી શું    ગયું    કોને   ખબર ?

શહેર   પર   ખાંગી   થઈ વરસી પડી આખી વસંત,
એક જણ નખશીખ ઉજ્જડ રહી ગયું કોને ખબર ?

શાહીમાંથી  આમ  કાં   ઢોળાય   છે   તારાં સ્મ્રણ્ ?
એને મારું એક મન ઓછું પ  ડ્યું ?   કોને   ખબર ?

સ્વપ્નમાં વહેતી’તી  નહેરો   તારા   ચહેરાની   સત્ત,
ને   સવારે   આંખમાંથી   શું   વહ્યું ?   કોને ખબર ?

માછલીએ એકદા  જળને   પૂછ્યું, તું   કોણ   છે ?
એનો ઉત્ર શોધવા જળ ક્યાં   ગયું,   કોને   ખબર ?

મેં  અરીસાને   અમ્સ્તો   ઉપલક   જોયો,   ‘રમેશ’,
કોણ  એમાંથી મને   જોતું    રહ્યું,   કોને   ખબર ?

– રમેશ પારેખ

સ્વર : અનિકેત ખાંડેકર

ચાલને,   માણસમાં  થોડું વ્હાલ વાવી જોઈએ,
ને પછીથી વાડ   થઈ   વેલા   ટકાવી   જોઈએ.

બસ   બને તો   એક  દીકરાને મનાવી જોઈએ,
એ રીતે   ઘરડાંઘરો   ખાલી   કરાવી   જોઈએ.

કેવી   રીતે જળ  અહીં આંસુ બને તે જાણવા,
વ્હાલસોયી  દીકરી ઘરથી   વળાવી   જોઈએ.

કાખઘોડી લઈ અહીં ચાલે નહીં સંબંધ,  દોસ્ત,
એકબીજાના   ખભે   એને  ચલાવી   જોઈએ.

બહુ સરળતાથી જગત જીતી જવાતું હોય છે,
આપણી આ જાતને પહેલાં  હરાવી   જોઈએ.

– ગૌરાંગ ઠાકર

સ્વર : વિભુ જોષી
સ્વરાંકન : વિભુ જોષી

ડંખે છે દિલને કેવી, એક અક્ષર  કહયા વિના,
રહી જાય છે જે વાત,સમય પર કહયા વિના…

ઊર્મિ પૃથક પૃથક છે, કલા છે    જુદી  જુદી,
સઘળું કહી રહ્યો છું, વિધિસર   કહ્યા  વિના…

કેવા  જગતથી    દાદ. મેં   માંગી    પ્રકાશની,
હીરાને જે રહે  નહીં,   પથ્થર   કહ્યા   વિના…

લાખો સિતમ ભલે હો, હજારો  જુલમ ભલે,
રહેવાય છે ક્યાં આપને  દિલબર કહ્યા  વિના…

– મરીઝ

સ્વર : નયનેશ જાની
સ્વરાંકન : નયનેશ જાની

જરા  અંધાર   નાબૂદીનો,   દસ્તાવેજ  લઇ આવ્યો;
અરે! લો આગિયો, સૂરજથી થોડું તેજ લઇ આવ્યો.

’તમે છો’ એવો ભ્રમ, ફિક્કો ન  લાગે  એટલા   માટે,
તમારી શક્યતામાં, બસ હું થોડો ભેજ લઇ  આવ્યો.

હતો   મર્મર   છતાં  પર્ણો, અનુભવતાં’તાં એકલતા,
પવન જઇ રાતરાણીથી, મહેંકની સેજ લઇ આવ્યો.

પ્રથમ ટપકું શું છાતીમાં, પછી  તો  મેઘધનુષ  આખું,
તમે જે રંગ પૂર્યા લોહીમાં, હું   એ  જ લઇ આવ્યો.

– શોભિત દેસાઇ

સ્વર : આલાપ દેસાઈ

નિસ્બત છે અમારે ધરતીથી, તુજ   સ્વર્ગનું   વર્ણન    કોણ   કરે ?
ઘર-દીપ    બુઝાવી   નાંખીને,    નભ-દીપને   રોશન  કોણ    કરે ?

જીવનમાં મળે છે જ્યાં જ્યાં દુ:ખ, હું જાઉં છું ત્યાં ત્યાં દિલપૂર્વક
મારાથી   વધુ   મુજ    કિસ્મતનું,   સુંદર   અનુમોદન  કોણ  કરે ?

વીખરેલ   લટોને      ગાલો   પર, રહેવા દે  પવન,   તું    રહેવા  દે
પાગલ   આ    ગુલાબી  મોસમમાં, વાદળનું  વિસર્જન કોણ કરે ?

આ   વિરહની  રાતે   હસનારા, તારાઓ    બુઝાવી   નાખું   પણ,
એક   રાત   નિભાવી   લેવી   છે, આકાશને     દુશ્મન  કોણ  કરે ?

જીવનની   હકીકત  પૂછો    છો ?   તો  મોત   સુધીની રાહ જુઓ
જીવન તો  અધૂરું   પુસ્તક    છે, જીવનનું    વિવેચન. કોણ   કરે ?

લાગે   છે    કે    સર્જક  પોતે  પણ કંઇ શોધી  રહ્યો  છે દુનિયામાં
દરરોજ   નહિતર   સૂરજને,    ઠારી    ફરી   રોશન  કોણ    કરે ?

– સૈફ પાલનપુરી

સ્વર અને સ્વરાંકન : શ્યામલ સૌમિલ મુન્શી