ગુજરાતી સાહિત્ય

ગિરીધર ગુનો અમારો માફ
તમે કહો તો ખડ ખડ હસીએં, વસીએં જઈ મેવાડ
માર અબોલાનો રહી રહીને કળતો હાડોહાડ
સાવરણીથી આંસુ વાળી ફળિયું કરીએં સાફ
ગિરધર ગુનો અમારો માફ

મીરાં કે પ્રભુ દીધું મને સમજણનું આ નાણું
વાપરવા જઈએં તો જીવતર બનતું જાય ઉખાણું
પેઢી કાચી કેમ પડી છે જેના તમે શરાફ?
ગિરધર ગુનો અમારો માફ

– રમેશ પારેખ

સ્વર : ગાર્ગી વોરા
સ્વરાંકન : અમર ભટ્ટ

એવુંય ખેલ ખેલમાં ખેલી જવાય છે,
હોતી નથી હવા અને ફેલી જવાય છે.

ઊંઘી જવાય છે કદી આમ જ ટહેલતાં,
ક્યારેક ઊંઘમાંય ટહેલી જવાય છે.

આવી ગયો છું હું ય ગળે દોસ્તી થકી,
લંબાવે કોઈ હાથ તો ઠેલી જવાય છે.

બલિહારી છે બધીય ગુલાબી સ્મરણ તણી,
આંખો કરું છું બંધ, બહેલી જવાય છે

મળતી રહે સહાય નશીલી નજરની તો,
આંટીઘૂંટી સફરની ઉકેલી જવાય છે

લાગે છે થાક એવો કે ક્યારેક વાટમાં
સમજી હવાને ભીંત અઢેલી જવાય છે.

ઘાયલ ભર્યો છે એટલો પૂરો કરો પ્રથમ,
અહીંયાં અધૂરો જામ ના મેલી જવાય છે.

– અમૃત ઘાયલ
 

સ્વર : શ્રદ્ધા અગ્રવાલ
સ્વરાંકન : અમર ભટ્ટ

સૌજન્ય : પ્રણય વસાવડા

ગણવું જ કાંઈ હોય તો થડકા ગણી   બતાવ,
તેં  ફેરવેલા શ્વાસના   મણકા   ગણી   બતાવ.

દુષ્કાળના   માઠા  વરસમાં   આંગણે    મૂકી,
ઊડી  ગયેલ   પંખીનાં પગલાં ગણી   બતાવ.

વહેલી    સવારે   ખીણમાં  ફેંકે   અવાજ  તું,
ને એ  પછી તૂટી  જતા  પડઘા ગણી  બતાવ.

તલવાર જેવો  છે  સમય,   લાચાર   તું   હવે,
ભાંગી પડેલ  જીવના   સણકા ગણી   બતાવ.

એકાદ  બે    કે   પાંચ-પચ્ચીસ  કે  વધુ   હશે…
તારા   વિષેની તું  બધી અફવા   ગણી  બતાવ.

વાતો  કરી   છે  જાત સાથે  એમ   તો હરીશ,
રાખ્યા છે  કિંતુ કેટલા પડદા ?  ગણી. બતાવ.

– હરિશ્ચંદ્ર જોશી

સ્વર : પાર્થિવ ગોહિલ
સ્વરાંકન : હરિશ્ચંદ્ર જોશી

જે   ક્ષિતિજો  પર    વિખેરાયા   હશે
એ   વિરહના   ધુમ્મસી   ચહેરા   હશે

લાગણી    ક્યારેય   પૂરી   થાય  નહી
એને   માટે    જે   હતી,  ઈચ્છા  હશે

બારણું નહિ   ખોલું   તો   કોઈ   હશે
બારણું  ખોલીશ  તો  ભણકારા  હશે

આગની  આવી  તો હિંમત હોય નહી
જે મને   બાળી  ગયા,  તણખા   હશે

કેમ  એ  આવ્યા  નહી  કોને   ખબર?
એમને   પણ    કોઈ    મર્યાદા    હશે

-જવાહર બક્ષી

સ્વર : આશિત દેસાઈ
સ્વરાંકન : આશિત દેસાઈ

મારી કડયમાં છે કૂંચીનો ઝૂડો જી રે
અરતો ડાબે કાંડે
ફરતો જમણે કાંડે
મારી નણદલનો વીર મારો ચૂડો જી રે

ઊકલ્યાં વાસીદાં : બારેવો ભરવા બેઠી
ઘડી પરસેવા-સોતી આછરવા બેઠી
વાયરે ફૉરી કીધી
સાયબે ઑરી લીધી

એક અળવીતરો : બીજો આફૂડો જી રે

મેં તો અંબોડે ફૂલ જરી મૂંક્યું હતું
ત્યાં તો ભીને તે વાન આભ ઝૂક્યું હતું

અગરીક અડખે સૂંઘે
લગરીક પડખે સુંધે
બળ્યો, મીઠપનો ડંખે મધપૂડો જી રે

મારા કમખાની વાડીયું લીલીકુંજાર
સાખ વનપક ને એનો વેઠાય નહીં ભાર
અરધો આ પા ઊડે
પરધો તે પા ઊડે

ઊડતો આંબામાં અટવાયો સૂડો જી રે
મારી કડયમાં છે કૂંચીનો ઝૂડો જી રે

-મનોહર ત્રિવેદી

સ્વરઃ જાન્હવી શ્રીમાન્કર
સ્વરાંકન : સુરેશ જોશી
 
સૌજન્ય : તુલસીભાઈ સંકડેચા, વલસાડ