ગુજરાતી સાહિત્ય

અષાઢે તણખલું ના તોડીએ જી,
એ જી, એ તો ફૂટતું રે ઘાસ,
એમાં ધરતીના શ્વાસ,
એની પત્તીની પીમળમાં પોઢીએ જી… અષાઢે તણખલું ના તોડીએ જી.

પ્રભાતે પછેડિયું ના ઓઢીએ જી,
એ જી, આવ્યાં અજવાળાં જાય,
આવ્યા વાયુયે વળી જાય,
આવ્યા રે અતિથિ ના તરછોડીએ જી…. અષાઢે તણખલું ના તોડીએ જી.

તારે આંગણિયે ઊગ્યું એ પરોઢિયે જી,
એ જી, એ તો ફાગણ કેરું ફૂલ,
એમાં એવી તે કઈ ભૂલ ?
પરથમ મળિયા શું મુખ ના મોડીએ જી…. અષાઢે તણખલું ના તોડીએ જી.
 
–ઉશનસ્

સ્વર: ગાયત્રી ભટ્ટ
સંગીત : ઝલક પંડ્યા, રાગ મહેતા

ભાવના પંડયા

મારું ગોકુળ છોડયું તેં શ્યામ !
હવે શ્યામ કહી તને નહીં બોલાવું

જળથી યે છૂટેલી તગતગતી નજર્યું તારી
છબીયુ દેખાડી મનાવી
આવશે ! નો અણસારો આપી આંખલડીને
આછા અજવાસે પોઢાડી
કોઈ બીજોતે રંગ ચડ્યો દ્વારકાના નાથ !
મેં તો આયખામાં શ્યામ નામ ત્રોફાયું
પણ શ્યામ કહી તને નહીં બોલાવું

અંતરનો અમીરસ પાઈ તને
નેહનો નૈવેદ્ય ધરાવ્યો
આ દેહને જ દેરું બનાવી તને
અંતરના આસને આરાધ્યો
મોટપનો રંગ ચડયો દ્વારિકાના નાથ !
મારુ ગોરસ તેં પકવાને જોખ્યું ?
હવે શ્યામ કહી તને નહીં બોલાવું

મારું હેવાતન તું , મારું આભુષણ તું
અંગે છાયેલ મારું છાયલ પણ તું
પૂનમની સાખે કદંબ કેરી છાંયે
ભીતરની યમુનાનું ખળખળ પણ તું
સોનાનો રંગ ચડ્યો દ્વારિકાના નાથ
સહેજ ઝંખેલું વ્હાલ તને ડંખ્યું ?
જા ! શ્યામ કહી તને નહીં બોલાવું

– ભાવના પંડયા

સ્વર : પિયુષ દવે
સ્વરાંકન : પિયુષ દવે
કોરસ : હાર્દિકા દવે ,કોમલ પુરોહીત અને ક્યુરી ટીંબલીયા

સંગીત : ભાર્ગવા ચાંગેલા

રેકોર્ડિંગ : કથન સ્ટુડિયો , જૂનાગઢ

રોઈ રોઈ આંસુની ઊમટે નદી તો એને કાંઠે કદમ્બવૃક્ષ વાવજો,
વાદળ વરસે ને બધી ખારપ વહી જાય પછી ગોકળિયું ગામ ત્યાં વસાવજો.

આંખોમાં સાંભરણ ખૂંચશે કણાની જેમ
પાંપણનાં દ્વાર કેમ દેશું?
એક પછી એક પાન ખરશે કદમ્બનાં
ને વેળામાં વીખરાતાં રેશું.

છલકાતું વહેણ કદી હોલાતું લાગે તો વેળુમાં વીરડા ગળાવજો.

આઠમની ધોધમાર મધરાતે એક વાર
પાનીએ અડીને પૂર ગળશે,
પાણીની ભીંતો બંધાઈ જશે
ગોકુળને તે દી’ ગોવાળ એક મળશે.

લીલુડાં વાંસવન વાઢશો ન કોઈ, મોરપીંછિયુંને ભેળી કરાવજો.

પૂનમની એકાદી રાતના ઉજાગરાને
સાટે જીવતર લખી જાશું,
અમથુંયે સાંભરશું એકાદા વેણમાં
તો હૈયું વીંધાવીને ગાશું.

ભવભવની પ્રીતિનું બંધાણી ભેટે તો વનરાવન વાટે વળાવજો!
લીલુડાં વાંસવન વાઢશો ન કોઈ, મોરપીંછિયુંને ભેળી કરાવજો
 
– માધવ રામાનુજ
 
સ્વર : વિભા દેસાઇ
સ્વરાંકન : ક્ષેમુ દિવેટિયા

આ શબ્દ હવે છૂટે તો સારું.
મૌન સુધીના મારગ માંડ મળ્યા છે,
વાટ ખૂટે તો સારું.

સંબોધનમાં, સંબંધોમાં,
માયાની માયામાં,
પગલે પગલે શબ્દ અહીં રોકી રાખે છે,
એના પડછાયામાં;

આ મનમાં પળ પળ ઊગતા રહેતા મોહ
હવે છૂટે તો સારું.

ક્યાં અધવચ્ચે, ક્યાં મઝધારે
ક્યાં અનંતને આરે,
ખુદને મૂકી પાછળ ચાલ્યા,
પાછા ફરશું ક્યારે!

આ જીવતર જેવું જીવતર અટવાયું છે,
જાળ તૂટે તો સારું.

આ શબ્દ હવે છૂટે તો સારું.
મૌન સુધીના મારગ માંડ મળ્યા છે,
વાટ ખૂટે તો સારું.
આ શબ્દ હવે છૂટે તો સારું.
 
-માધવ રામાનુજ
 
સ્વર : નયન પંચોલી
સ્વરાંકન : હરિશ્ચંદ્ર જોશી
 
 

ગગન તો મસ્ત છે, સૂરજનો અસ્ત છે
વિખરાયેલા વાળ તમારા
કેવા અસ્તવ્યસ્ત છે, ગગન તો મસ્ત છે

ભર્યું કુમકુમ ભાલે આંખમાં સુરમો સજાવ્યો છે
ભર્યું કુમકુમ ભાલે આંખમાં સુરમો સજાવ્યો છે
કહી દો ક્યાં ઘૂંઘટમાં ચંદ્ર પૂનમનો છુપાવ્યો છે

હવા મદમસ્ત છે, સુકોમલ હસ્ત છે
વિખરાયેલા વાળ તમારા
કેવા અસ્તવ્યસ્ત છે, ગગન તો મસ્ત છે

કરું હું શું તમારી આંખની આદત નીરાળી’તી
અમે પણ ઝૂરી ઝૂરીને વિરહમાં રાત ગાળી’તી

વધુ તો હવે પછી તમ વિરહનું કષ્ટ છે
વિખરાયેલા વાળ તમારા
કેવા અસ્તવ્યસ્ત છે, ગગન તો મસ્ત છે

ગગન તો મસ્ત છે, સૂરજનો અસ્ત છે
ગગન તો મસ્ત છે, સૂરજનો અસ્ત છે

 
-અવિનાશ વ્યાસ
 

સ્વર: મુકેશ અને આશા ભોસલે
સંગીતઃ અવિનાશ વ્યાસ