ગુજરાતી સાહિત્ય | Gujarati Gazal

તમે આકાશી સૂરજનો ઝળહળ અવતાર
અમે પાછલી તે રાતના તારા
તમે દરિયાની સમજણનો ઘેરો વિસ્તાર
અમે આછેરી ઝરણાની ધારા

તમે શબ્દોમાં પોઢેલો મખમલીયો અર્થ
અમે પ્રશ્નો, ઉદગાર ને વિરામ
તમે પળવાર પહોંચવાનો સીધો રસ્તો,
અમે રસ્તામાં આવતા મુકામ

તમે કાગળ પર લાગણીની ખળખળતી ધાર
અમે હાંસિયાના જાણે કિનારા
તમે ચંદનના ઝાડવેથી ઝરતી સુગંધ
અમે સુક્કા તે બાવળની ડાળ

તમે આભ લગી જાવાની ઉંચી કેડી
અમે કેડીનો ઉતરતો ઢાળ
તમે બાગના એ ફૂલોનો જાણે શણગાર
અમે માટીના કૂંડા ને ક્યારા

તમે શ્રધ્ધાની ઝળહળતી સોનેરી જ્યોત
અમે કોડિયામાં અંધારું ઘોર
તમે શબરીના હોઠ પર મલકાતું નામ
અમે શબરીના ચાખેલા બોર

તમે મંદિરની સન્મુખ છો ઝાલર રણકાર
અમે દૂર રહી વાગતા નગારા

-મુકેશ જોશી

સ્વર : નયનેશ જાની
સ્વરાંકન : નયનેશ જાની

શ્રાવણની એ સાંજ હતી, શ્રાવણની એ સાંજ હતી
સરક્યાં સાળુડે સંતાયા લોચનમાં કઇ લાજ હતી
શ્રાવણની એ સાંજ હતી….

આંખ કટોરે રંગ આંસુનો, પાંપણ કેરી પીંછી
એ રંગે રંગાયી સંધ્યા અંતરનો અંદાઝ હતી
શ્રાવણની એ સાંજ હતી….

શ્યામલ નભ ઘનશ્યામ થઇને છેડે મુરલી શ્રાવણની
ઘન ગગનમાં સર્જાયી જાણે ગલી ગોકુળ વૃંદાવનની
નીતરતી વર્ષા ઘેલી કોઇ ગોપીનો અવાજ હતી
શ્રાવણની એ સાંજ હતી….

-અવિનાશ વ્યાસ

સ્વર :સાધના સરગમ
સ્વરાંકન : ગૌરાંગ વ્યાસ

મેરે પિયા મેં કછુ નહીં જાનૂં
મેં તો ચુપચુપ ચાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ કિતને સુહાવન
તુમ બરસો જિમ મેહા સાવન
મેં તો ચુપચુપ નાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ અમર સુહાગી,
તુમ પાયે મૈં બહુ બડભાગી,
મૈં તો પલપલ બ્યાહ રહી

– સુન્દરમ્

સ્વર : નિધી ધોળકિયા

મેરે પિયા મેં કછુ નહીં જાનૂં
મેં તો ચુપચુપ ચાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ કિતને સુહાવન
તુમ બરસો જિમ મેહા સાવન
મેં તો ચુપચુપ નાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ અમર સુહાગી,
તુમ પાયે મૈં બહુ બડભાગી,
મૈં તો પલપલ બ્યાહ રહી

– સુન્દરમ્

સ્વર : સાધના સરગમ

મેરે પિયા મેં કછુ નહીં જાનૂં
મેં તો ચુપચુપ ચાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ કિતને સુહાવન
તુમ બરસો જિમ મેહા સાવન
મેં તો ચુપચુપ નાહ રહી

મેરે પિયા, તુમ અમર સુહાગી,
તુમ પાયે મૈં બહુ બડભાગી,
મૈં તો પલપલ બ્યાહ રહી

– સુન્દરમ્

આસ્વાદ : કવિ શ્રી સંજુ વાળા

શબરીએ બોર કદી ચાખ્યા’તા ક્યાં?
એણે જીભે તો રાખ્યા’તા રામને !
એક પછી એક બોર ચાખવાનું નામ લઇ,
અંદરથી ચાખ્યા’તા રામને.
શબરીએ બોર……..

બોર બોર ચૂંટતા કાંટાળી બોરડીના કાંટા
જરૂર એને વાગ્યા હશે,
લાલ લાલ લોહીના ટશિયા ફૂટીને પછી
એક એક બોરને લાગ્યા હશે,
આંગળીથી બોર એણે ચૂંટયા’તા ક્યાં?
લાલ ટેરવેથી પૂજ્યા’તા રામને
શબરીએ બોર…….

રોમ રોમ રાહ જોતીઆંખો બિછાવીને,
કેટલીયે વાર એણે તાકી હશે?
રામરામ રાત દિ કરતાં રટણ,
ક્યાંક આખરે તો જીભ એની થાકી હશે?
હોઠેથી રામ એણે સમર્યા’તા ક્યાં?
ઠેઠ તળિયેથી ઝંખ્યા’તા રામને.

શબરીએ બોર….

-વિશનજી નાગડા

સ્વર :પુરૂષોત્તમ ઉપાધ્યાય
સ્વરાંકન :પુરૂષોત્તમ ઉપાધ્યાય

હેજી એવી ચોપાટું મંડાણી ચંદન ચોક માં ,
હે નાખ્યા લખ રે ચોરાશી દાવ, હજી એવી રૂડી ચોપાટું મંડાણી

પુરા ચાંદા સુરજ ના કીધા સોગઠા .… કીધા સોગઠા
નાચ્યા કોઈ આંખ્યું ને અણસાર …
હેજી એવી ચોપાટું મંડાણી

તમે પાસા ઢાળો ને તારા ઝળહળે.. તારા ઝળહળે.…
ને મુઠ્ઠી વાળો ત્યાં અંધાર .. મૂઠી તમે વાળો ત્યાં અંધાર
હજી એવી ચોપાટું મંડાણી ચંદન ચોક માં

• રાજેન્દ્ર શુક્લ

સ્વર : ગાર્ગી વોરા
સ્વરાંકન : પરેશ ભટ્ટ

મૈયા મારો મનવો હુઓ રે બૈરાગી,
મારી લઈ તો ભજનમાં લાગી રે… મૈયા,

સંસાર ને સાર સર્વે વિસરીયો,
બેઠો રે સંસારીયો ત્યાગી રે.. મૈયા,

કામ ને કાજનું એ કાઢવા રે લાગે,
મનડાની મમતા જાગી રે… મૈયા,

મંત્ર સજીવન શ્રવણે સાંભળીયો રે,
મુરલી મધુરી ધૂન વાગી રે… મૈયા

રાજ મોરાર ને રવિ ગુરૂ મળીયા,
ભક્તિ ચરણની માગી રે… મૈયા,

-મોરાર સાહેબ

સ્વર : પુરૂષોત્તમ ઉપાધ્યાય

પાંખો દીધી ને મેં ઉડવા કર્યું
તેં આખું ગગન મારી સામે ધર્યું

આવી દિલાવરી દેવ તારી જોઇને
આંખ માંથી અચરજ નું આંસુ ખર્યું

કંઠ રે દીધો તો મેં ગાવા કર્યું
ને તેં સાત સાત સૂરો નું અમૃત ધર્યું

આવી પ્રસન્નતા દેવ તારી જોઈને
મુખમાંથી મલ્હારી મોતી સર્યું

મન રે દીધું તો તને મળવા કર્યું
તેં આંગણું અલખના નાદે ભર્યું

આવી કરુણા દેવ તારી જોઈને
મેં ધરતી મેલી ને ધ્યાન તારું ધર્યું

-ભાસ્કર વોરા

સ્વર : અનંત વ્યાસ
સ્વરાંકન : અનંત વ્યાસ

સંગીત : ડો ભરત પટેલ

હો..હો..હો…. હાલો રે હાલો મેળે જઈએ(૨)
મેળાનું નામ ના પાડો…(૨) તો સારું કે મારામાં મેળાની ભરતી
મેળાને હોય નહીં મંદિરનું સરનામું મેળો તો મળવાની ધરતી..(૨)
હો..હો..હો…. હાલો રે હાલો મેળે જઈએ(૨)

મેળવિણ મેળામાં છલકે અવાજ અને ભક્તિ તણા જાણે ચીડમાં,
માણસની જાત એના સગા ભગવાન માટે ટોળે મળી છે ભીની ભીડમાં,
મેળાનું ગીત ક્યાંય ફરકે ધજામાં ને આંખ થઈ એકલતા ફરતી..
મેળાને હોય નહીં મંદિરનું સરનામું મેળો તો મળવાની ધરતી…

મંદિરના ખોબામાં ઊભરાણું આજ કશું મારા સિવાય મને ગમતું
અધરાતે જન્મોનો ખોળ્યો ઊકેલ કશું કાન જેવું આભમાંથી ઝમતું
ભીની નજર મારી મોરલીની ધાર તેમાં રાધાની વારતા કરતી …
મેળાનું નામ ના પાડો…(૨) તો સારું કે મારામાં મેળાની ભરતી
મેળાને હોય નહીં મંદિરનું સરનામું મેળો તો મળવાની ધરતી..(૨)

હો..હો..હો…. હાલો રે હાલો મેળે જઈએ(૮)

–ભાગ્યેશ જહા

સ્વર : નયન પંચોલી
સ્વરાંકન : નયન પંચોલી