ગુજરાતી સાહિત્ય

અમે રે સૂકું રૂનું પૂમડું,
તમે અત્તર રંગીલા રસદાર;
તરબોળી ધોને તારેતારને,
વીંધો અમને વ્હાલા, આરંપાર;
આવો, રે આવો હો જીવણ, આમના.

અમે રે સૂના ઘરનું જાળિયું,
તમે તાતા તેજના અવતાર;
ભેદીને ભીડેલા ભોગળ- આગળા,
ભરો લખ લખ અદીઠા, અંબાર;
આવો, રે આવો હો જીવણ, આમના.

અમે રે ઊધઈ – ખાધું ઇંધણું,
તમે ધગધગ ધૂણીના અંગાર;
પડે પડ પ્રજાળો વ્હાલા, વેગથી,
આપો અમને અગનના શણગાર;
આવો, રે આવો હો જીવણ, આમના.

-મકરંદ દવે

સ્વર : હ્રદય મર્ચન્ટ
સ્વરાંકન : અજિત શેઠ

આખા નગરની જલતી દીવાલોને કળ વળે,
ક્યારેક મોડી સાંજે બે માણસ ગળે મળે.

ઇચ્છા વિશે મેં ગ્રંથ લખ્યો એક વાક્યમાં,
ઇચ્છાનું એવું છે કે ફળે યા ન પણ ફળે.

વંઠી ગયેલો ગાંધીજીનો વાંદરો હવે,
બહેરો બન્યાનો ડોળ કરી સઘળું સાંભળે.

એક જ રીતે ગુમાવેલ માણસ ફરી મળે,
ઘડિયાળ ઊંધી ચાલવા માંડે જો આ પળે.

સાચું કહું તો તારી લપસણી લટો સિવાય,
વહેતા પવનને ક્યાંય ઉતારો નહીં મળે.

બીજાઓ વાંચે તો ય અદેખાઇ આવશે,
ચીતરું નહીં હું નામ તારું કોઇ પણ સ્થળે.

– મુકુલ ચોકસી

સ્વર : રાસબિહારી દેસાઈ
સ્વરાંકન : રાસબિહારી દેસાઈ

અમર તું રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો
બીજું કઈ જોઈએ ના, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો
અમર તું રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો

સુંદર મજાની લાલ પહેરીને ચુંદડી ,
પૂજન સાહિત્ય લઈ ઉભી બારેખડી
અભિલાષ પુરજો માં માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો
અમર તું રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો

ચૂડલો પહેર્યો છે માં સુંદર મુજ કાન્ત નો
હેમ થી મઢેલો છે હાથી તણા દાંત નો
અવિચળ રાખજો માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો
અમર તું રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો

ચાંદલો કર્યો છે માં લાલ કુમકુમનો
સેંથો પૂર્યો છે માં અદભુત રંગ નો
અખંડ રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો
અમર તું રાખજે માં, માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો

અખંડ સૌભાગ્ય મારું માત સદા રાખજો
પાપ કષ્ટ રોગ દુખ ભષ્મ કરી નાખજો
આટલું તો આપજો માં, માં મારો ચૂડીને ચાંદલો
અમર તું રાખજે માં મારો ચૂડી ને ચાંદલો

સ્વર : ફોરમ મહેતા
સ્વરાંકન : અપ્પુ

પ્રથમ પ્રભુજી સાથે પ્રીત ન કીધી,
એને મૂઆ ટાણે સંત બનાવો રે;
તુલસી મંગાવો અને તિલક કરાવો,
મુખે રામનામ લેવરાવો રે… ટેક

દવ લાગ્યા રે પછી કૂપ ખોદાવો,
ઈ કઈ પેરે અગ્નિ ઓલાશે રે;
ધન હતું તે ચોર જ લઈ ગયા,
પછી દીવો કરે શું થાશે રે

માત પિતા સુત ભાઈ ને ભગિની,
ઈ સબ ઠગનકી ટોળી રે;
પ્રીત લગાડી તારું સર્વ લૂંટી લેશે,
પછી રહેશે આંખ્યો ચોળી રે

તળાવ ફાટ્યા પછી પાળ બંધાવો,
ઈ કઈ પેરે નીર ઠેરાશે રે;
કહે પ્રીતમ પ્રીતે હરિ ભજન વિના,
અવસર એળે જાશે રે

• પ્રીતમ

સ્વર : રાસબિહારી દેસાઈ
સ્વરાંકન :રાસબિહારી દેસાઈ

રુવે રુવે હરધારે ધારે અષાઢ આગ લગાવે અષાઢ આગ લગાવે રે લોલ
શું નિર્મોહી નિર્દય સાજે ગમતાં ગીત બજાવે ગમતા ગીત બજાવે રે લોલ

સાંજ ઉભી છે નૈનો ઢાળી કોઈ પહાડી ઘાટે
ઘુંઘટમાં ઘેરાઇ ગયું, નભ આવ વરસતી વાટે
સહેજે ખીલી જ્યાં રજનીગંધા, શમણા રંગ જમાવે

વણ રે વંચાઈ યાદો જેવા, કંઈક લખાયા કાગળો
પિયા મિલનની વિરહી પળના, વીતી રહ્યા છે વાદળો કામણગારો, વરસી અડકી, શાને પીડ જગાવે?

-દિલીપ જોશી

સ્વર : ગાર્ગી વોરા
સ્વરાંકન : જયંતિભાઈ પટેલ