ગુજરાતી સાહિત્ય

ઉંબરે ઉભી સાંભળું રે બોલ વ્હાલમના
ઘરમાં સુતી સાંભળું રે બોલ વ્હાલમના

ગામને પાદર ઘૂઘરા વાગે
ઊંઘમાંથી મારા સપનાં જાગે
સપનાં રે લોલ વ્હાલમના…

કાલ તો હવે વડલા ડાળે ઝૂલશું રે લોલ
કાલ તો હવે મોરલા સાથે કુદશું રે લોલ
ઝૂલતાં ઝોકો લાગશે મને
કૂદતાં કાંટો વાગશે મને
વાગશે રે બોલ વહાલમના
ઘરમાં સુતી સાંભળું રે બોલ વ્હાલમના…

આજની જુદાઈ ગોફણ ઘાલી વીંઝશું રે લોલ
વાડને વેલે વાલોળ પાપડી વીણશું રે લોલ
વીંઝતાં પવન અડશે મને
વીણતાં ગવન નડશે મને
નડશે રે બોલ વ્હાલમના
ઉંબરે ઊભી સાંભળું રે બોલ
ઘરમાં સુતી સાંભળું રે બોલ વ્હાલમના ..

– મણિલાલ દેસાઈ

બરફનો  પહાડ  થઈ  મારા પર  વહી  જાજે
હું ક્યાં  કહું  છું  કે મારામાં  ઓગળી  જાજે

જો મૌન થઈને તું મારા હ્રદયમાં રહી  ન શકે
તો આવ  હોઠ સુધી શબ્દ થઈ  ઊડી  જાજે

હું  શ્વાસ  શ્વાસનું સામીપ્ય  ઝંખતોય  નથી
હું   ગૂંગળાઉં   નહીં   એ  રીતે  વહી  જાજે

તૂટું   તૂટું   થઈ   રહી  છે  સંબંધની  ભેખડ
જવું જ હોય તો હમણાં જ નીકળી  જાજે

જવું  જ  હોય તો રોકી શકે છે  કોણ  તને?
હું તો અહીં જ હઈશ, આવ તો મળી જાજે

-જવાહર બક્ષી

સ્વર: કૌમુદી મુનશી

દાડમડીનાં ફૂલ રાતાં ઝૂલણ લ્યો વણઝારી
ફૂલ રાતાં ને ફળ એનાં લીલાં ઝૂલણ લ્યો વણઝારી

હું તો વાણીડાને હાટે હાલી
ચૂંદડી મુલવવા હાલી
ઊભલા ઊભલા જોયું ઝૂલણ લ્યો
હેઠે બેસીને મૂલ કર્યા ઝૂલણ લ્યો
બેઠી એવી હું ઉઠી ઝૂલણ લ્યો વણઝારી…

હું તો સોનીડાને હાટે હાલી
ઝૂમણાં મૂલવવા હાલી
ઊભલા ઊભલા જોયું ઝૂલણ લ્યો
હેઠે બેસીને મૂલ કર્યા ઝૂલણ લ્યો
બેઠી એવી હું ઉઠી ઝૂલણ લ્યો વણઝારી…

હું તો મણિયારાને હાટે હાલી
ચુડલા મૂલવવા હાલી
ઊભા ઊભલા જોયું ઝૂલણ લ્યો
હેઠે બેસીને મૂલ કર્યા ઝૂલણ લ્યો
બેઠી એવી હું ઉઠી ઝૂલણ લ્યો વણઝારી…

– લોકગીત

સ્વરઃ વિભા દેસાઈ
સ્વરાંકનઃ ક્ષેમુ દિવેટિયા

ઋતુ રૂડી રૂડી મારા વ્હાલા
રૂડો માસ વસંત
રૂડાં વન માહે કેશુ ફૂલ્યાં
રૂડે રાધાજીનો કંથ

અતી રૂડાં રે બાંબ વજાડે
તારૂણી વજાડે તાલ
ચતુરાં મળી ને ચંગ વજાડે
તે મોરલી વજાડે મદનગોપાલ

અતી રૂડું વૃંદાવન પ્રસર્યું
રૂડું જમુનાજીનું તીર
અતી રૂડી ગોવાળ મંડળી
રૂડો રૂડો હળધર વીર

રૂડાં કુમકુમ કેસર ઘોળ્યાં
રૂડાં તે મુખ તંબોળ
અતિ રૂડો નરસૈંય નો સ્વામી
નિત નિત ઝાકઝમોળ

-નરસિંહ મહેતા

સ્વરઃ પૌરવી દેસાઈ
સ્વરાંકનઃ ક્ષેમુ દિવેટિયા

રિમઝિમ બરસે બાદલ બરસે
મ્હારું મન ગુંજે ઝંકાર…
સાવનની સખી સાંજ સુહાગી
કરતાં મોર પુકાર

ગગનગોખથી મદભર નેણાં
વીજ કરે ચમકાર..
અંજન આંજુ પહેરું પટોળાં
સોળ સજું શણગાર

મોરે પિયા પરદેશ બસે
આ સાવન આવણહાર
હું મંદિરના દીપ સજાવું
ગૂંથું ફૂલની માળ
કઈ દીશથી મ્હારો કંથ પધારે
કઈ દીઓ અણસાર.…

-સુન્દરમ

સ્વરઃ વિભા દેસાઈ
સ્વરાંકનઃ ક્ષેમુ દિવેટિયા