ગુજરાતી સાહિત્ય

 
હતો હું સૂતો પારણે પુત્ર નાનો,
રડું છેક તો રાખતું કોણ છાનો ?
મને દુ:ખી દેખી દુ:ખી કોણ થાતું ?
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

સૂકામાં સુવાડે ભીને પોઢી પોતે,
પીડા પામું પંડે તજે સ્વાદ તો તે;
મને સુખ માટે કટુ કોણ ખાતું ?
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

લઈ છાતી સાથે બચી કોણ લેતું ?
તજી તાજું ખાજું મને કોણ દેતું ?
મને કોણ મીઠાં મુખે ગીત ગાતું ?
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

પડું કે ખડું તો ખમા આણી વાણી,
પડે પાંપણે પ્રેમનાં પૂર પાણી;
પછી કોણ પોતતણું દૂધ પાતું ?
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

મને કોણ કે’તું પ્રભુ ભક્તિ જુક્તિ,
ટળે તાપ-પાપ, મળે જેથી મુક્તિ;
ચિત્તે રાખી ચિંતા રૂડું કોણ ચા’તું,
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

તથા આજ તારું હજી હેત તેવું,
જળે માછલીનું જડ્યું હેત તેવું;
ગણિતે ગણ્યાથી નથી તે ગણાતું,
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

અરે ! એ બધું શું ભલું જૈશ ભૂલી,
લીધી ચાકરી આકરી જે અમૂલી;
સદા દાસ થૈ વાળી આપીશ સાટું,
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

અરે ! દેવતા દેવ આનંદદાતા !
મને ગુણ જેવો કરે મારી માતા;
સામો વાળવા જોગ દેજે સદા તું,
મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું.

શીખે સાંભળે એટલા છંદ આઠે,
પછી પ્રીતથી જો કરે નિત્ય પાઠે;
રાજી દેવ રાખે સુખી સર્વ ઠામે,

રચ્યા છે રૂડા છંદ દલપતરામે.

-દલપતરામ

સ્વર: આદિત્ય ગઢવી

 
આંસુ વિણ  હરફરવાનું  દુ:ખ  કોને   કહેવું
સાવ  સૂકું  ઝરમરવાનું   દુઃખ   કોને  કહેવું

અમે અતળના   મરજીવાને   ક્યાં ધક્કેલ્યા
કોરાં  મૃગજળ  તરવાનું   દુઃખ  કોને  કહેવું

કોઈ તજેલાં સ્થળનાં સ્મરણો પગને વળગે
એ   બંધન    લઈ  ફરવાનું દુઃખ કોને કહેવું

કશાય   કારણ વિના ઉદાસી નિત મ્હોરે ને-
પર્ણ  લીલાં  નિત ખરવાનું  દુઃખ કોને કહેવું

કૈ   જ  લખાતું  ના  હો  એવા દિવસો વીતે
ઠાલા  શ્વાસો  ભરવાનુંં   દુઃખ  કોને   કહેવું

-મનોજ ખંડેરિયા

સ્વર : પુરૂષોત્તમ ઉપાધ્યાય
સ્વરાંકન : ક્ષેમુ દિવેટિયા

 
માડી તારાં મૂલ કહેને કેમ કરીનેે થાય?
અમને થોડા ભરવા માટે આખી તું ખર્ચાય!

પા પા પગલી કરતો ત્યારેે, આજે તો હું દોડું છું!
તારો ખોળો યાદ કરીને દુનિયાને ધમરોળું છું!
‘ખમ્મા ખમ્મા’ ડગલે-પગલે આજે પણ સંભળાય….
માડી તારાં મૂલ કહેને કેમ કરીનેે થાય?

પરિવારમાં પ્રાણ ફૂંકાતા ચૂલો જ્યારેે ફૂંકતી તું !
રોટી ને રીંગણની સાથે નકરું હેત પીરસતી તું !
મોંઘેરી એ મીઠાશ આગળ અમૃત પણ શરમાય….
માડી તારાં મૂલ કહેને કેમ કરીને થાય?

રોજ કાંખમાં ઊંચકી અમને કામ બધાં તું કરતી ;
અમને ઊંચકી રાખી સાથે ઘર આખું ઊંચકતી!
એક ઓરડો પણ મારાથી આજે ના ઊંચકાય….
માડી તારાં મૂલ કહેને કેમ કરીને થાય?

ભાન ભુલી તું અમારી અંદર એવી છેક ઊતરતી!
દિવસો સુધી માડી તું ના ખુદમાં પાછી ફરતી!
હજુય ભીતર તારી યાદો ગીત મજાના ગાય,
માડી તારાં મૂલ કહેને કેમ કરીને થાય?

-ડૉ.મનોજ જોશી ‘મન’ (જામનગર)

સ્વર : જિગીષા ખેરડીયા
સ્વરાંકન : શૌનક પંડયા

 
છત મળશે ને છત્તર  મળશે, ગોદ   માતની  ક્યાં?
શયનખંડ ને  શય્યા મળશે, સોડ   માતાની  ક્યાં?

રસ્તા   મળશે, રાહી  મળશે, રાહત  માની  ક્યાં ?
ચાંદ સૂરજ  ને તારા મળશે, આંખો  માની  ક્યાં ?

પલ્લવ ને પુષ્પો   તો  મળશે, પાલવ માનો  ક્યાં?
સૂર, તાલ ને સંગીત  મળશે, ટહુકો   માનો  ક્યાં ?

હાજર હાથ હજાર હોય પણ છાતી માની  ક્યાં?
બારે  ઉમટે  મેહ,    હેતની   હેલી    માની   ક્યાં?

ભર્યા ઉનાળે પરબ સરીખી   છાયા  માની  ક્યાં?
ભર્યા શિયાળે   હૂંફ   આપતી  માયા માની ક્યાં ?

-ચંદ્રકાન્ત શેઠ

સ્વર : ઓસમાણ મીર
સ્વરાંકન : અમર ભટ્ટ
આલબમ: હરિને સંગે