ગુજરાતી સાહિત્ય

 
 
કદી રસ્તામાં ભટકીને ભ્રમણમાં તીર્થ જોયું છે
કદી રસ્તાઓ ઓળંગી ચરણમાં તીર્થ જોયું છે

કરી છે જિંદગીની તીર્થયાત્રા એમ મેં પૂરી ભર્યો મેં શ્વાસ છેલ્લો મરણમાં તીર્થ જોયું છે

ફરિશ્તો હું નથી, હું તો નજીવો એક માણસ છું
તરસ લાગી મને ત્યારે ઝરણમાં તીર્થ જોયું છે

મને શું લઈ જશો કાબા? મને શું લઈ જશો કાશી?
અહીંયા મેં તો પોતાના શરણમાં તીર્થ જોયું છે

હવે આ ડૂબવું બચવું બધીએ ગૌણ છે બાબત
નમન જળને કર્યું છે મેં તરણમાં
તીર્થ જોયું છે

તો તમને ઝાંઝવાઓ થી વધારે ભ્રમ થયો સમજો
તમે કસ્તૂરી રૂપે જો હરણમાં
તીર્થ જોયું છે

અમારે દ્વાર નહિતર એ ગઝલને કેમ લઈ આવે
ભલા એ શબ્દ છે જેણે અભણમાં તીર્થ જોયું છે
 
-અશરફ ડબાવાલા
 
સ્વર : ડો. ભરત પટેલ
સ્વરાંકન : ડો. ભરત પટેલ
 
 

 
 
પંખીની આવજાવ નથી, શું કરી શકું?
હું વૃક્ષ કે તળાવ નથી, શું કરી શકું?

જોયા કર્યા છે દૂરથી સૌ છાંયડાને મેં,
એક્કેયમાં પડાવ નથી, શું કરી શકું?

એની બધી કુટેવને જાણી ગયો છતાં
ઓછો થતો લગાવ નથી, શું કરી શકું?

કહેતા હતા એ રોજ કે થોડો તો પ્રેમ છે,
આજે કહ્યું કે સાવ નથી, શું કરી શકું?

એક જ ઉપાય છે હવે, દરિયાને કરગરું!
મારા કહ્યાંમાં નાવ નથી, શું કરી શકું?
 
-ભાવિન ગોપાણી

 
સ્વર: મકબૂલ વાલેરા,
સ્વરાંકન: મકબૂલ વાલેરા,
 
 

જરાય દોસ્તો ખબર નથી કે, અમોને શાની સજા મળી છે,
કશુંય તહોમત નથીજ માથે, વગર ગુનાની સજા મળી છે…..

વિનમ્ર થઈ ને કદાપિય્રે કે કરી ના ફરીયાદો જીંદગીમાં,
રહી રહી ને ખબર પડી કે, ન બોલવાની સજા મળી છે…..

ઘણીય વેળા ઉભા રહ્યા તો, અશક્ત માની હટાવી દીધા,
ઘણીય વેળા સમયથી આગળ વધુ થવાની સજા મળી છે…..

અમારા ઘરમાં અમારા અવસર ઉપર નીમંત્ર્યા બધાને કિંતૂ,
હવે અમારી સભાથી અમને વહી જવાની સજા મળી છે…..
 
– મનોજ ખંડેરીયા
 
સ્વર : પ્રહર વોરા
સ્વરાંકન : પ્રહર વોરા

હર મહોબત તણા ઇતિહાસ ના પુરાવા નથી હોતા
હર મકબરાની પાસ માં મિનારા નથી હોતા

હર આહ ને ભરનારા ઉરે આશિક નથી હોતા
હર આગિયા ની રૂહ માં સિતારા નથી હોત

હર હોઠ ની મુસકાન માં મતલા નથી હોતા
હર વારતા ના અંત સરખા નથી હોતા

હર આસ્થા શ્રધ્ધા મહીં કીર્તન નથી હોતા
હર બંસરી ના નાદ માં ઘનશ્યામ નથી હોતા

હર વમળ ના વર્તુળ માં કંકર નથી હોતા
હર ઝેર પીનારા શંકર નથી હોતા

હર ચમન માં ઉડતા બધા બુલબુલ નથી હોતા
હર પ્રેમ કરનારા શાયર નથી હોતા
 
-કમલેશ સોનાવાલા

 
સ્વર: ધનાશ્રી પંડિત
સ્વરાંકન:સ્નેહલ મજમુદાર
 
 

પરથમ પરણામ મારા, માતાજીને કહેજો રે
માન્યું જેણે માટીને રતંનજી;
ભૂખ્યાં રહૈ જમાડ્યા અમને, જાગી ઊંઘાડ્યા, એવાં
કાયાનાં કીધલાં જતનજી.

બીજા પરણામ મારા, પિતાજીને કહેજો રે
ઘરથી બતાવી જેણે શેરીજી;
બોલી બોલાવ્યા અમને, દોરી હલાવ્યા ચૌટે,
ડુંગરે દેખાડી ઊંચે દેરીજી.

ત્રીજા પરણામ મારા, ગુરુજીને કહેજો રે
જડ્યા કે ન જડિયા તોયે સાચાજી;
એકનેય કહેજો એવા સૌનેય કહેજો, જે જે
અગમનિગમની બોલ્યા વાચાજી.

ચોથા પરણામ મારા, ભેરુઓને કહેજો રે
જેની સાથે ખેલ્યા જગમાં ખેલજી;
ખાલીમાં રંગ પૂર્યા, જગમાં સાથ પૂર્યા;
હસાવી ધોવરાવ્યા અમારા મેલજી.

પાંચમા પરણામ મારા, વેરીડાને કહેજો રે
પાટૂએ ઉઘાડ્યાં અંતર દ્વારજી;
અજાણ્યા દેખાડ્યા અમને ઘેરા ઉલેચાવ્યા જેણે
ઊંડા ઊંડા આતમના અંધારજી.

છઠ્ઠા પરણામ મારા જીવનસાથીને કહેજો
સંસારતાપે દીધી છાંયજી;
પરણામ વધારે પડે, પરણામ ઓછાયે પડે,
આતમની કહેજો એક સાંઈજી.

સાતમા પરણામ, ઓલ્યા મહાત્માને કહેજો રે
ઢોરનાં કીધાં જેણે મનેખજી;
હરવા ફરવાના જેણે મારગ ઉઘાડ્યા રૂડા
હારોહાર મારી ઊંડી મેખજી.

છેલ્લા પરણામ અમારા, જગતને કહેજો જેણે
લીધા વિના આલિયું સરવસ્સજી;
આલ્યું ને આલશે, ને પાળ્યાં ને પાળશે, જ્યારે
ફરી અહીં ઊતરશે અમારો હંસજી.
 
-રામનારાયણ પાઠક,
 
સ્વરઃ હેમા દેસાઈ, આશિત દેસાઈ, આલાપ દેસાઇ અને ચંદુભાઈ મટાણી
સ્વરાંકનઃ આશિત દેસાઈ